Ouderschapsnormen

Vechtscheidingshulp

https://www.vechtscheidingshulp.nl/faq-items/wat-zijn-ouderschapsnormen/

Naast de ouderschapsnormen hebben ouders ook een informatieplicht en een consultatieplicht. En ook deze plichten zijn zeer serieus te nemen.

Ouderschapsnormen in de Nederlandse wet

De wet geeft in artikel 1:247 BW meerdere ouderschapsnormen. Met deze normen heeft de wetgever beoogd om voor gezaghebbende ouders concrete plichten te beschrijven die richting geven aan ouderlijke gedrag, zowel richting het kind als richting de andere ouder.

Recht op en plicht tot verzorging en opvoeding:
Kinderen hebben het recht om door hun ouders te worden verzorgd en opgevoed.
Artikel 1:247 lid 1 BW:
Het ouderlijk gezag omvat de plicht en het recht van de ouder zijn minderjarig kind te verzorgen en op te voeden.
Deze bepaling is bijvoorbeeld van belang wanneer ouders een vastgestelde zorgverdeling juist niet nakomen of zich onttrekken aan verzorging en opvoeding van hun kind. In de praktijk zien we af en toe welwillende ouders die trachten om de andere ouder ‘verantwoordelijkheid te laten nemen’, veelal tevergeefs. Lees in dit kader ook onze V&A: Kan ik vader dwingen tot omgang met zijn kinderen? Deze verplichting als gezaghebbende ouder niet invullen schendt het recht van het kind op een ‘optimale ontwikkeling’ en het ‘recht op familieleven’ van het kind. In de praktijk vormt dit artikel overigens zelden het draaipunt van juridische procedures. Tot deze plicht behoort ook het kind informatie geven over zijn/haar afstamming (zgn: statusvoorlichting).
Optimale ontwikkelingsmogelijkheden voor het kind:
Kinderen hebben recht op een gezonde en evenwichtige ontwikkeling en groei naar zelfstandigheid; een omgeving die vrij is van (psychisch) geweld of verwaarlozing en waarin voldoende ontwikkelingsmogelijkheden zijn.
Artikel 1:247 lid 2 BW:
Onder verzorging en opvoeding worden mede verstaan de zorg en de verantwoordelijkheid voor het geestelijk en lichamelijk welzijn en de veiligheid van het kind alsmede het bevorderen van de ontwikkeling van zijn persoonlijkheid. In de verzorging en opvoeding van het kind passen de ouders geen geestelijk of lichamelijk geweld of enige andere vernederende behandeling toe.
Het gaat daarbij om alle aspecten van de ontwikkeling van een kind tot volwassene: de fysieke, psychische, emotionele en morele. Lees voor een uitleg in meer detail: Wat wordt verstaan onder de ‘optimale-ontwikkel-plicht’?
Het bevorderen van het familieleven van het kind:
Een kind heeft recht op familieleven. Dit is met name het geval voor beide ouders, maar ook voor een bredere familiecontext waarmee het kind een ‘nauwe persoonlijke betrekking‘ onderhoudt. Voor gezaghebbende ouders is deze verplichting expliciet opgenomen in de wet, althans voor wat betreft de band die het kind met de andere (gezaghebbende) ouder ontwikkelt.
Artikel 1:247 lid 3 BW:
Het ouderlijk gezag omvat mede de verplichting van de ouder om de ontwikkeling van de banden van zijn kind met de andere ouder te bevorderen.
Dat de wet de ‘kring’ zo nauw omschrijft, vinden wij een tekortkoming. De staatscommissie Herijking Ouderschap hanteert overigens een bredere definitie, namelijk: “Het zorg dragen voor contact- en omgangsmogelijkheden met voor het kind belangrijke personen. (nr. 7 van de 7 kernen van goed ouderschap).” Lees voor een uitleg in meer detail: De kind-ouderband bevorderen. Wat is dat?
Het recht van het kind op een gelijkwaardige verzorging:
Een kind heeft na scheiding van zijn ouders recht op een gelijkwaardige verzorging.
Artikel 1:247 lid 4 BW:
Een kind over wie de ouders gezamenlijk het gezag uitoefenen, behoudt na ontbinding van het huwelijk anders dan door de dood of na scheiding van tafel en bed, na de ontbinding van het geregistreerd partnerschap anders dan door de dood, of na het beëindigen van de samenleving indien een aantekening als bedoeld in artikel 252, eerste lid, is geplaatst, recht op een gelijkwaardige verzorging en opvoeding door beide ouders.
Zoals ook bij de andere normen is het goed om te kijken hoe rechters deze norm uitleggen. Wat daarbij naar voren komt is de volgende openen norm: “Dat beide ouders de ouderlijke verantwoordelijkheden op gelijk niveau dragen, met respect voor elkaars rol in het leven van het kind. Ouders dienen elkaar een volwaardige rol in het leven van het kind te gunnen en het kind en elkaar daarin te ondersteunen.” Wanneer ouders niet actief trachten na scheiding gelijkwaardigheid tot stand te brengen, wordt daarmee dit recht van het kind direct geschonden. In de praktijk zien we vooral gezaghebbende ouders die geen gelijkwaardige zorgverdeling hebben dit artikel inzetten om qua zorgtijd vooruit te komen, terwijl o.i. het eigenlijk niet zou moeten gaan over de verdeling maar hoe de ouder die zich verweert tegen de gelijkwaardigheid voldoet aan open normen van ‘respect’ en ‘ondersteunen’, alsmede aan de plichten genoemd bij punt 2 en 3 hierboven. Ook wordt het artikel defensief ingezet wanneer één van beide ouders juist probeert om een ongelijkwaardige zorgverdeling tot stand te brengen, door vooral te benadrukken dat de wetgever dus niet ’50/50′ heeft bedoeld. Lees ook: V&A: Wat is een gelijkwaardige verzorging na scheiding?

Report abuse